W świecie gier wideo konflikty prawne zdarzają się regularnie, ale rzadko który wywołuje tak burzliwą dyskusję jak trwający spór pomiędzy Nintendo a studiem Pocketpair, twórcami Palworld. Ta nietypowa produkcja, często określana jako „Pokémon z karabinami”, od momentu premiery przyciąga uwagę nie tylko milionów graczy, lecz także prawników i gigantów branży. Stawką w procesie są bowiem nie tylko prawa autorskie, lecz także przyszłość modowania – jednej z najważniejszych i najbardziej kreatywnych aktywności społeczności graczy.
Nintendo w pozwie twierdzi, że mody nie stanowią tzw. „prior art”, czyli wcześniejszego stanu techniki, który mógłby unieważniać patenty. Według japońskiej firmy twórczość fanów nie jest samodzielnym dziełem, bo zawsze wymaga działania w ramach istniejącej gry. To oznacza, że według tej logiki nawet popularne mody, takie jak Dark Souls 3 Pokemon Mod, nie mogą stanowić podstawy do kwestionowania ochrony patentowej Nintendo. To bardzo odważne i kontrowersyjne stanowisko, które może na lata ukształtować sposób, w jaki sądy będą patrzeć na twórczość społeczności.
Pocketpair broni się, wskazując, że Palworld i Pokémon to zupełnie różne gry. Owszem, obie zawierają motyw łapania stworków, ale różnią się w niemal każdym innym aspekcie – od mechaniki walki po konstrukcję świata. Pokémon od lat pozostaje serią opartą na turach i strategii, podczas gdy Palworld stawia na otwarty świat, dynamiczną akcję i elementy survivalu. Studio podkreśla też, że wsparcie dla modów było od początku częścią ich wizji i miało służyć graczom do eksperymentowania oraz rozwijania gry w nieoczekiwanych kierunkach. Nintendo idzie jednak o krok dalej, twierdząc, że mody w Palworld mogą narażać twórców na pozwy i powinny zostać usunięte. Najwięcej kontrowersji wywołał oczywiście fanowski mod, który pozwalał na wprowadzenie do gry stworków niemal identycznych z Pokémonami. To właśnie on stał się jednym z centralnych punktów pozwu. Zdaniem Nintendo sukces Palworld został zbudowany na „kradzieży” artystycznego dorobku firmy, a popularność gry jest w dużej mierze wynikiem podobieństwa do serii Pokémon.
Problem w tym, że wiele osób w branży uważa, że argumentacja Nintendo jest mocno naciągana. Patenty, na które powołuje się firma, dotyczą pomysłów znanych od dekad, a sam mechanizm łapania stworzeń nie jest niczym nowym. Dodatkowo, według relacji serwisów branżowych, patenty złożone przez Nintendo w 2021 roku nie dotyczyły wcale rewolucyjnych rozwiązań, tylko wariacji na temat istniejących mechanik. To rodzi pytanie, czy rzeczywiście można mówić o naruszeniu praw własności intelektualnej, czy raczej o próbie utrzymania monopolu na pewien gatunek rozgrywki.
Nie bez znaczenia są także reakcje innych twórców. Dyrektor Larian Studios, autorów Baldur’s Gate 3, otwarcie ostrzega, że działania Nintendo mogą mieć katastrofalny wpływ na kreatywność i rozwój gier. Według niego, jeżeli sądy przychylą się do argumentacji Japończyków, modowanie zostanie poważnie ograniczone, a studia indie stracą narzędzie do budowania społeczności wokół swoich produkcji. W praktyce może to oznaczać, że każda fanowska modyfikacja stanie się potencjalnym ryzykiem prawnym, a twórcy gier zaczną blokować takie inicjatywy prewencyjnie.
Dla graczy byłby to ogromny cios. Mody to od lat fundament rozwoju społeczności – od prostych skórek po całe kampanie fabularne i nowe tryby rozgrywki. To dzięki modom powstały fenomeny takie jak Dota czy Counter-Strike, które później stały się samodzielnymi hitami. Ograniczenie tego pola twórczości mogłoby znacząco spowolnić rozwój branży i odebrać jej jeden z najważniejszych elementów innowacyjności. Z drugiej strony Nintendo obawia się, że brak regulacji doprowadzi do masowego kopiowania ich pomysłów i budowania na nich gier konkurencyjnych. Firma wskazuje, że bez silnej ochrony patentowej łatwo można by stworzyć produkty żerujące na istniejących markach. To rzeczywiście realne ryzyko, zwłaszcza w erze szybkiego rozwoju narzędzi dla twórców i łatwego dostępu do modów online. Pytanie tylko, czy walka z modami jest najlepszym rozwiązaniem, skoro to właśnie one często promują i przedłużają życie danej marki.
Spór pomiędzy Nintendo a Palworld nie jest więc jedynie starciem dwóch firm, ale symboliczną batalią o przyszłość gamingu. Od jego wyniku zależy, czy modyfikacje tworzone przez fanów będą postrzegane jako cenne uzupełnienie gier, czy jako zagrożenie prawne. To także test dla całej branży – czy postawi na ochronę wielkich korporacji, czy na wspieranie społeczności graczy i niezależnych twórców. Jedno jest pewne: niezależnie od finału procesu, dyskusja o roli modów w gamingu nabrała nowego znaczenia. Jeżeli Nintendo wygra, przyszłość modowania stanie pod dużym znakiem zapytania. Jeżeli zaś sąd uzna racje Pocketpair, gracze i twórcy otrzymają silny argument za tym, że modyfikacje są integralną częścią kultury gier wideo. W obu scenariuszach sprawa Nintendo kontra Palworld przejdzie do historii jako jeden z najważniejszych sporów prawnych, który ukształtuje branżę na lata.
