Książki Young Adult i New Adult – czym są, porównanie i najważniejsze różnice!

Czym różnią się książki Young Adult i New Adult? Dzisiaj  przedstawię definicje, cechy i elementy tematyczne tych książek, ale też wyjaśnię i przybliżę najważniejsze różnice!

W ciągle ewoluującym świecie literatury gatunki nieustannie się pojawiają i dostosowują, aby sprostać różnorodnym zainteresowaniom i doświadczeniom czytelników. Wśród nich książki dla młodych dorosłych (YA) i nowych dorosłych (NA) wyrobiły sobie znaczące nisze. Oba gatunki skupiają się na postaciach, które przechodzą przez kluczowe okresy rozwoju, jednak różnią się wiekiem bohaterów, poruszanymi tematami i złożonością poruszanych przez nich kwestii. Ponieważ granice między tymi gatunkami często się zacierają, szczególnie w popularnych podgatunkach, takich jak fantasy i fantasy romance, rozróżnienie YA i Na jest kluczowe dla czytelników poszukujących historii, które odzwierciedlają ich obecne doświadczenia życiowe.

Fantasy to gatunek, który od dawna fascynuje czytelników, przenosząc ich do światów pełnych magii, mitycznych stworzeń i epickich bitew dobra ze złem. W połączeniu z kategoriami YA i NA fantasy nabiera unikalnych cech, które są zgodne z etapami rozwoju i emocjonalnymi podróżami głównych bohaterów.

Książki Young Adult (YA)

Książki dla młodych dorosłych to kategoria literatury skierowana głównie do czytelników w wieku od 12 do 18 lat. Powieści te są napisane tak, aby odzwierciedlać doświadczenia, emocje i wyzwania, z którymi mierzą się nastolatkowie, często stanowiąc pewnego rodzaju pomost między dzieciństwem a dorosłością. Książki YA są znane ze swojej przystępności, z narracjami, które są angażujące i łatwe do zrozumienia, często skupiając się na intensywnych emocjach i doświadczeniach kształtujących okres dojrzewania.

Główną grupą odbiorców książek YA są nastolatkowie, chociaż gatunek ten zyskał znaczną rzeszę zwolenników wśród dorosłych. Atrakcyjność dla nieco starszych czytelników można przypisać uniwersalnym tematom dorastania, odkrywania siebie i intensywności pierwszych doświadczeń — niezależnie od tego, czy dotyczą one miłości, przyjaźni, straty czy tożsamości.

Literatura YA charakteryzuje się tematami odkrywania siebie, tożsamości i rozwoju osobistego. Bohaterami są zazwyczaj nastolatkowie zmagający się z wyzwaniami dorastania — równoważącymi niezależność z presją szkoły, oczekiwaniami rodziny i normami społecznymi. Te postacie często stają przed dylematami, które popychają je w kierunku znaczącego rozwoju emocjonalnego i psychologicznego. Tematy takie jak pierwsza miłość, przyjaźń, presja rówieśników i dążenie do indywidualności są powszechne, a wiele powieści YA eksploruje kwestie takie jak zdrowie psychiczne, sprawiedliwość społeczna i dorastanie w złożonym świecie.

Miejsca akcji w książkach YA mogą być bardzo różne, od znanych środowisk szkół średnich i małych miasteczek po fantastyczne światy pełne magii i niebezpieczeństw. Te często odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu podróży bohatera.

Jak wspomniałam, książki YA charakteryzują się zazwyczaj przystępnością — zarówno pod względem języka, jak i treści. Styl pisania jest prosty, z naciskiem na tempo i dialog, które odzwierciedlają energię i bezpośredniość życia nastolatków. Narracje są często szybkie, z silnymi łukami emocjonalnymi, które odzwierciedlają intensywność dorastania. Podczas gdy książki YA mogą poruszać mroczne lub dojrzałe tematy, zazwyczaj robią to w sposób odpowiedni dla młodszych czytelników, często zapewniając poczucie nadziei.

W dziedzinie fantasy i romansu fantasy książki YA często przedstawiają młodych bohaterów, którzy zostają wrzuceni w niezwykłe okoliczności, w których tłem fabuły jest także często niebezpieczny świat, w którym bohater musi się odnaleźć. W fantastyce YA gatunek ten często służy jako metaforyczne tło dla zmagań okresu dojrzewania. Magiczne elementy opowieści są zazwyczaj przeplatane z okresem dorastania bohatera, pozwalając młodym czytelnikom zobaczyć odbicia własnych doświadczeń w fantastycznym otoczeniu. Fantastyka YA często podkreśla tematykę samopoznania, walki między światłem a ciemnością oraz potęgę przyjaźni i lojalności.

Światy stworzone w fantastyce YA są bogato szczegółowe, z zasadami i systemami magii, które są często odkrywane i rozumiane wraz z bohaterem. Tło fantasy pozwala na eksplorację tematów YA w podwyższonym kontekście — bitwy z potworami mogą symbolizować wewnętrzne walki okresu dojrzewania, a odkrywanie magicznych zdolności może odzwierciedlać prawdziwe odkrywanie osobistych mocnych stron i talentów. Opowiadanie historii w fantastyce YA ma tendencję do szybkiego tempa, z naciskiem na przygodę, rozwój osobisty i często romans. Bohaterowie, zazwyczaj w wieku nastoletnim, są wciągani w sytuacje, w których muszą szybko nauczyć się wykorzystywać swoje umiejętności, zrozumieć swoje miejsce w świecie i często walczyć o to, w co wierzą.

Przykłady moich ulubionych książek YA:

Neal Shusterman – Unwind. Podzieleni oraz Unwholly.Podzieleni 

• Neal Shusterman – Unwind. Podzieleni- recenzja książki
• Neal Shusterman – Unwholly. Podzieleni Tom 2  – recenzja

Dystopijna saga autorstwa Neala Shustermana, która porusza kontrowersyjny temat eutanazji i prawa do życia. Akcja rozgrywa się w przyszłości, w społeczeństwie, które znalazło sposób na uniknięcie wojen i nadmiernej populacji – procedurę zwaną „podzieleniem”. Jest to proces, w którym o proces, w którym nastolatki w wieku od 13 do 18 lat mogą zostać „podzielone” przez swoich rodziców lub sąd. Ich ciała są następnie rozdzielane na części, które służą jako przeszczepy dla innych osób.

Serię otrzymaliśmy od Wydawnictwa Uroboros – link do pierwszej książki! 

Jennifer L. Armentrout – seria Harbinger ( Sztorm i furia, Gniew i ruiny, Łaska i chwała)

Historia rozgrywa się w świecie, gdzie anioły i demony toczą nieustanną wojnę. Główna bohaterka, Trin, jest wyjątkowa – jest w połowie aniołem, w połowie człowiekiem. Jej życie zmienia się diametralnie, gdy spotyka Zayne’a, gargulca, który został jej przydzielony jako ochroniarz. Wraz z rozwojem fabuły, Trinity odkrywa swoje niezwykłe moce i przeznaczenie. Musi stawić czoła swoim demonom wewnętrznym i zewnętrznym, jednocześnie próbując zapobiec apokalipsie.

Serię otrzymaliśmy od Wydawnictwa Hype – link do pierwszej książki! 

Mona Kasten – Fallen Princess

Książka wprowadza czytelników do magicznego świata Everfall Academy, gdzie zwykłe życie siedemnastolatki, Zoe King, zostaje wywrócone do góry nogami. Szokujące wydarzenie ujawnia jej prawdziwy potencjał: nie jest uzdrowicielką, ale Banshee posiadającą moc magii śmierci. Ze względu na swoje nowo odkryte zdolności jest zmuszona opuścić znajome otoczenie i dołączyć do Srebrnych Kruków, domu w Akademii Everfall poświęconego mrocznej magii. Gdy bohaterka stara się pogodzić ze swoją nową tożsamością i mocami, zostaje wplątana w niebezpieczną tajemnicę związaną ze śmiercią Finna. Z pomocą nowego znajomego – Dylana musi nauczyć się panować nad swoimi zdolnościami i odkryć prawdę o tragicznych wydarzeniach.

Mona Kasten – Fallen Princess – recenzja książki!

Książkę otrzymaliśmy od Wydawnictwa Jaguar – link do książki!

Mai Corland – Five Broken Blades. Pięć pękniętych ostrzy

Pięć pękniętych ostrzy to opowieść o pięciu najlepszych kłamcach, którzy otrzymują tajną misję. Każdy z bohaterów ma swoje własne motywacje, sekrety i umiejętności, które łączą się w jedną potężną siłę. Zadaniem tej niezwykłej grupy jest obalenie okrutnego króla, który rządzi żelazną pięścią. Tylko jak zabić nieśmiertelnego?

Książkę otrzymaliśmy od Wydawnictwa Jaguar – link do książki!

Książki New Adult (NA)

Książki dla młodych dorosłych (NA) to stosunkowo nowa kategoria w świecie literackim, skierowana do czytelników, którzy przechodzą z okresu dojrzewania w dorosłość. Gatunek ten powstał, aby wypełnić lukę między literaturą młodzieżową a literaturą dla dorosłych, skupiając się na postaciach, które zazwyczaj mają od 18 do 30 lat. NA często zagłębiają się w zawiłości wczesnej dorosłości, podejmując wyzwania i doświadczenia związane z nowo odkrytą niezależnością, takie jak poruszanie się po życiu studenckim, rozpoczynanie kariery lub radzenie sobie z bardziej dojrzałymi związkami.

Grupą docelową książek NA są głównie czytelnicy w wieku od 18 do 30 lat, chociaż gatunek ten przyciąga również starszych czytelników, którzy mogą utożsamić się z tematami wczesnej dorosłości. Literatura NA jest atrakcyjna dla tych, którzy przechodzą przez często burzliwe lata młodej dorosłości, oferując historie, które odzwierciedlają ich zmagania, lęki i triumfy. Ten gatunek jest szczególnie popularny wśród czytelników, którzy wyrośli z literatury młodzieżowej, ale nadal szukają historii, które odzwierciedlają ich etap życia.

Książki NA często eksplorują tematy związane z przejściem z okresu dojrzewania w dorosłość. Obejmuje to kwestie takie jak kształtowanie tożsamości, wybór kariery, niezależność finansowa i złożoność związków romantycznych i seksualnych. Bohaterowie powieści NA to zazwyczaj młodzi dorośli, którzy nie są już pod bezpośrednią kontrolą rodziców, ale wciąż zastanawiają się, kim są i czego chcą od życia. Tematy samopoznania, osobistej odpowiedzialności i konsekwencji dorosłych decyzji są kluczowe dla tego gatunku.

Rozwój postaci w książkach NA jest zazwyczaj bardziej dojrzały i złożony niż w YA. Bohaterowie często stają w obliczu znacznego rozwoju osobistego, gdy stawiają czoła wyzwaniom dorosłych, takim jak zarządzanie finansami, radzenie sobie z dynamiką miejsca pracy lub radzenie sobie z emocjonalnymi zawiłościami dojrzałych relacji. Miejsca akcji w książkach NA mogą obejmować kampusy uniwersyteckie po środowiska miejskie, w których bohaterowie doświadczają pełnego spektrum wczesnej dorosłości — od ekscytacji nowo odkrytej wolności po surową rzeczywistość dorosłych obowiązków.

Książki NA charakteryzują się eksploracją bardziej dojrzałych tematów i treści. Styl pisania jest często bardziej wyrafinowany niż w YA, z większym naciskiem na introspekcję postaci i eksplorację problemów dorosłych. Ton może być mroczniejszy lub poważniejszy, odzwierciedlając często złożone i czasami trudne doświadczenia wczesnej dorosłości. Często jest też więcej scen intymnych, niż w YA.

Fantastyka NA, choć ma wiele elementów wspólnych z fantastyką YA, często zagłębia się w dojrzalsze i bardziej złożone tematy. Bohaterowie fantastyki NA są zazwyczaj w późnych latach nastoletnich lub na początku dwudziestki, radząc sobie z wyzwaniami wczesnej dorosłości. Elementy fantasy w tych historiach często służą do eksploracji tematów odpowiedzialności, władzy i konsekwencji decyzji dorosłych. NA tego gatunku często zawiera bardziej wyraźne treści, takie jak intensywne związki romantyczne i mroczniejsze, bardziej brutalne tematy, odzwierciedlając dojrzalszą grupę wiekową, do której jest skierowana.

W fantastyce NA tematyka często koncentruje się wokół przejścia z okresu dojrzewania do dorosłości. Bohaterowie tych opowieści zazwyczaj zmagają się z ciężarem nowych obowiązków, czy to rządzenia królestwem, opanowania potężnej magii, czy też nawigowania po skomplikowanych związkach romantycznych. Decyzje, które podejmują, często mają daleko idące konsekwencje, zarówno dla nich samych, jak i dla otaczającego ich świata. Opowiadanie historii w fantastyce NA ma tendencję do bycia bardziej złożonym i wolniejszym, z większym naciskiem na rozwój postaci i zawiłą dynamikę świata fantasy. Romans w fantastyce NA jest często bardziej intensywny i centralny dla fabuły.

Przykłady moich ulubionych książek YA:

Sarah J. Maas – seria Dwory… oraz Księżycowe Miasto

Nadrzędna narracja Dworów zaczyna się od podróży Feyry z królestwa śmiertelników do królestwa Fae, Prythianu, jako kary za zabicie wilka (który był Fae pod przykrywką). Gdy Feyre porusza się po zawiłych politykach i niebezpieczeństwach Prythianu, cykl bada jej relacje z potężnymi i enigmatycznymi Wysokimi Fae, a także wyzwania i zagrożenia, przed którymi stoi ich świat. W całej serii postać Feyre przechodzi znaczący rozwój, a historia zagłębia się w tematykę osobistego rozwoju, wewnętrznego uzdrawiania i złożoności miłości.

• Maasverse – w jakiej kolejności czytać książki Sarah J. Maas?

Serię Dworów otrzymaliśmy od Wydawnictwa Uroboros – link do pierwszej książki! 

Carissa BROADBENT – Żmija i skrzydła nocy oraz Popioły i przeklęty król

• Recenzja – The Ashes & the Star Cursed King (ang) – Carissa Broadbent

Książki możecie nabyć u HYPE!

Jennifer L Armentrout – Upadek i gniew oraz cykle Krew i popiół i Z ciała i ognia

• Jennifer L. Armentrout – serie książek i kolejność czytania!

Sarah A. Parker – When the Moon Hatched

• Sarah A. Parker: When the Moon Hatched – recenzja książki

Książki YOUNG ADULT i NEW ADULT – GŁÓWNE RÓŻNICE

Podstawowa różnica między książkami YA i NA leży w ich docelowych odbiorcach. YA jest skierowane do nastolatków, zazwyczaj w wieku od 12 do 18 lat, podczas gdy NA jest skierowane do młodych dorosłych, zazwyczaj w wieku od 18 do 30 lat. Ta różnica w docelowych grupach demograficznych znacząco wpływa na tematykę, treść i złożoność opowieści w każdym gatunku.

Książki YA są zaprojektowane tak, aby rezonować z doświadczeniami okresu dojrzewania — pierwszymi miłościami, kształtowaniem tożsamości i wyzwaniami życia w szkole średniej. Te historie często koncentrują się na intensywności nastoletnich emocji i odkrywaniu siebie w stosunkowo osłoniętym środowisku młodości. Książki NA z kolei odnoszą się do realiów wczesnej dorosłości — college’u, kariery, niezależności finansowej i złożoności dojrzałych relacji. Bohaterowie książek NA często radzą sobie z poważniejszymi, zmieniającymi życie decyzjami i konsekwencjami swoich działań w sposób odzwierciedlający wyzwania związane z wchodzeniem w dorosłość.

Zarówno YA, jak i NA poruszają tematy odkrywania siebie i rozwoju osobistego, ale charakter tych eksploracji jest różny. W YA podróż często dotyczy znalezienia swojego miejsca na świecie, radzenia sobie z presją rówieśników i radzenia sobie z wyzwaniami okresu dojrzewania. W NA tematy dotyczą raczej kształtowania niezależnej tożsamości, radzenia sobie z odpowiedzialnością dorosłości i eksplorowania głębszych romantycznych i seksualnych relacji.

Rozwój postaci w YA zazwyczaj koncentruje się na rozwoju bohatera od okresu dojrzewania do wczesnej dorosłości. Te postacie często radzą sobie z pierwszymi doświadczeniami — pierwszą miłością, pierwszym złamanym sercem, pierwszymi ważnymi decyzjami. Natomiast postacie NA zazwyczaj radzą sobie ze złożonością dorosłego życia, radząc sobie z takimi kwestiami, jak wybór kariery, niezależność finansowa i emocjonalne zawiłości dojrzałych związków. Stawki w książkach NA są często wyższe, a decyzje niosą ze sobą poważniejsze, a czasem długoterminowe konsekwencje

W fantastyce YA rozwój postaci często dotyczy odkrywania swojego miejsca na świecie, tworzenia trwałych przyjaźni i przeżywania pierwszych miłości. Relacje, choć ważne, są zazwyczaj bardziej niewinne i eksploracyjne. Natomiast fantastyka NA zagłębia się w bardziej złożone i czasami burzliwe relacje, z protagonistami, którzy często są już świadomi swojego miejsca na świecie i teraz uczą się odpowiedzialnie sprawować swoją władzę. Romantyczne relacje w fantastyce NA są zazwyczaj bardziej centralne dla fabuły i są przedstawiane z większą głębią emocjonalną i intensywnością.

Miejsca akcji w książkach YA często obejmują szkoły średnie, małe miasteczka lub światy fantasy, które odzwierciedlają podróż protagonisty od niewinności do doświadczenia. Te ustawienia są zazwyczaj tak skonstruowane, aby wspierać temat wzrostu i odkrywania siebie. W książkach NA ustawienia są bardziej prawdopodobne, że będą to kampusy uniwersyteckie, środowiska miejskie lub złożone światy fantasy, w których protagonista musi poruszać się po realiach dorosłego życia. Ustawienia w NA często odzwierciedlają złożoność i wyzwania dorosłości, zapewniając tło dla podróży protagonisty w kierunku niezależności.

Zrozumienie różnic między YA i NA jest niezbędne zarówno dla czytelników, jak i pisarzy. Podczas gdy oba gatunki eksplorują tematy wzrostu, tożsamości i rozwoju osobistego, robią to z różnych perspektyw, pod wpływem wieku i etapu życia bohaterów. Książki YA rezonują z doświadczeniami okresu dojrzewania, oferując historie o pierwszych miłościach, kształtowaniu tożsamości i drodze do niezależności. Książki NA z kolei zagłębiają się w zawiłości wczesnej dorosłości, odkrywając dojrzałe tematy, takie jak kariera, związki i odpowiedzialność dorosłego życia.

Gdy czytelnicy poruszają się po własnych ścieżkach przez życie, gatunki te dostarczają cennych spostrzeżeń i refleksji na temat swoich doświadczeń, czyniąc je trwałą i niezbędną częścią współczesnej literatury. Niezależnie od tego, czy pociągają Cię intensywne emocje YA, czy bardziej dojrzałe tematy NA, oba gatunki oferują bogate, angażujące historie, które rezonują długo po przewróceniu ostatniej strony.